HD Tune ile Disk S.M.A.R.T. Bilgisi Yorumlama, HD Tune Kullanımı, Hard Disk Sağlığı Öğrenme. Disk S.M.A.R.T. Bilgisi. Yeniden Konumlandırılan Kesim Sayısı, Geçerli Bekleyen Kesim Sayısı, Düzeltilemeyen Kesim Sayısı Nedir?
Başlıklar
HD Tune
HD Tune, S.M.A.R.T. (Kendi Kendini İzleme, Analiz ve Raporlama Teknolojisi) ‘ni kullanarak diskiniz hakkında birçok bilgi sunan ücretsiz bir programdır. Gelecekteki disk yüzeyi hatalarını tespit etmenize ve önlemenize yardımcı olur, böylece veri kaybı telafisi imkansız hale gelmeden zamanında önlem alabilirsiniz.
Bu programda aynı zamanda, Disk hataları tespit etme ve Disk performansını test etme gibi özellikler bulunmaktadır. Biz bu yazıda disk sağlığı ve bilgileri kısmı üzerinde duracağaız.
Disk SMART özelliği diskiniz hakkında bilgileri sağlayan bir sistemdir. Buradaki bozuk sektör ve hatalar diskinizin değişim zamanı geldiğini ve verilerinizi yedeklemeniz gerektiğini gösterir.
HD Tune Terimleri Ne anlama Gelmektedir?
Bu programda Info (Bilgi) ve Health (Sağlık) adından iki sekme vardır. Böylece bu sekmeler sayesinde Disk bilgisine ve sağlık durumuna ulaşabilirsiniz.
- Firmware version: Diskinizin yazılım sürümünü gösterir.
- Serial number: Her diskin bir seri numarası vardır. Böylece burada Seri numarasını öğrenebilirsiniz.
- Capacity: Disk kapasiteni belirtir.
- Buffer: Diskin işlem kapasitesini belirleyen ön bellek boyutunu gösterir.
- Sector size: Diskteki her sektörün ne kadar boyutta olduğunu gösterir.
- Standart: Arabirim bağlantı türü ve bağlantı hızını gösterir gösterir SATA gibi.
- Supported: Desteklenen Ultra DMA protokolünü gösterir. (Veriyi HDD’den veri yolları ile anabelleğe göndermede kullanılan bir protokoldür.)
- Active: Kullanılan Ultra DMA protokolünü gösterir.
- Average speed: Diskin sahip olduğu ortalama veri işleme hızı.
- Rotation speed: Diskin Dakikadaki dönüş sayısını gösterir. (5400 RPM saniyede 90 tur atar. 7200 RPM ise 120 tur.)
Disk Sağlığı: SMART Terimleri
- 01 Raw Read Error Rate): Diskteki veriler okunurken alınan hata sayısı.
- 03 Spin-Up Time: Devirlenme Süresi, sürücünün dönmesi ve çalışır hale gelmesi için geçen ms cinsinden süredir. Spin-Up Süresi 0RPM’den kararlı hıza ve çalışmaya kadar geçen süredir. Bu Değer eşiğin üzerinde olduğu sürece diskinizin hızlanma süresi iyi demektir. Yani bu sayının yüksek olması iyi bir şeydir.
- 04 Start/Stop Count: Diskin bu güne kadarki başlatma ve durdurma sayısını gösterir.
- 05 Reallocated Sectors Count: Verileri güvenli bir şekilde depolamak için artık güvenilemeyen sabit sürücünün bozuk sektörleridir. Bir sabit disk bir okuma/yazma/veri doğrulama hatasıyla karşılaştığında, o sektörü “yeniden tahsis edilmiş” olarak işaretler ve veri bozulma riskini önlemek için verileri başka bir yedek sektöre aktarır. Kısaca Bad Sector sayısı olarak bilinen bilgidir.
- 07 Seek Error Rate: Arama Hata Oranı, sürücüde ciddi bir sorun olduğunu gösteren bir SMART disk hatasıdır. Bunun nedeni ciddi şekilde bozuk sektörler, mekanik sorunlar veya aşırı ısınma ve servo hasarı olabilir. Tarama Hata Oranı ne kadar yüksek olursa, sürücü arama hatası olasılığı da o kadar yüksek olur.
- 09 Power On Hours Count: Diskin bugüne kadar açık kaldığı süre. Bu bilgi saat cinsindedir.
- 0A Spin Retry Count: Diskin ortalama dönme hızına ulaşması için yapılan deneme sayısını gösterir. Disk, devir sayısına ulaştığında normal olarak kullanılabilir. Bazen bu devir başlatma işlemi tepki vermiyor ve başka bir deneme yapılıyor. Bu bilgi de yapılan deneme sayısını gösterir. Kimi zaman önemli bir sorun olmasa da motor veya okuma kafası problemleri olabilir.
- 0B Calibration Retry Count: Bir sürücüyü kalibre etme deneme sayısıdır. Motor, yataklar veya güç kaynağı ile ilgili önemli bir sorun olduğunu belirtir. Arızalı bir sabit sürücüde duyduğunuz tıklama, sürücü nerede olduğunu göremediği için kalibrasyonun yeniden denenmesidir. Bunun nedeni hatalı kafalar/plakalardır.
- 0C Power Cycle Count: Sabit disk açma/kapama döngülerinin sayısını gösterir. Sabit disk milinin kaç kez dönmeye başladığı ve dönmeyi durdurduğu miktardır. Bu iş mili, sürücü her açıldığında veya uyku modundan çıkarıldığında açılır ve dönmeye başlar.
- C0 Unsafe Shutdown Count): Bu parametre, güç kapatma döngülerinin sayısını gösterir. Aynı zamanda acil Geri Çekme Döngüsü Sayısını gösterir. Güç Kapatma Geri Çekme Sayısı özniteliği genellikle, örneğin ani güç kesintisi, güç kaybı veya donanımdan sıfırlamanın neden olduğu standart olmayan güç KAPATMA döngülerinde artar. Bu genellikle başlatma/durdurma sayısından daha düşüktür, ideal olarak 0’dır.
- C1 Load Cycle Count: Yükleme/Boşaltma Döngüsü Sayısı, aktüatör kolunun yükleme bölgesine ne sıklıkta park edildiğini gösterir. Aktüatör kolu, diski okuyan/yazan kafayı tutar.
- C2 Temperature: Diskin iç sıcaklığını gösterir. Bu nedenle sıcaklığın yüksek olması performansı düşürecektir.
- C4 Reallocation Event Count: Bu parametre, yeniden eşleme işlemlerinin sayısını gösterir (verileri bozuk bir sektörden özel bir ayrılmış disk alanına – yedek alana aktarma). Bu özniteliğin ham değeri, verileri yeniden tahsis edilen sektörlerden yedek bir alana aktarma girişimlerinin toplam sayısını gösterir. Başarısız girişimler, başarılı olduğu kadardır.
- C5 Current Pending Sector: Taşınmayı bekleyen mevcut sektör sayısı, diskinizde yeniden eşlenmesi gereken kararsız sektörlerin mevcut sayısını gösteren bir SMART parametresidir. Ve bu sektörler daha sonra başarılı bir şekilde okunursa sayım azalacaktır. Bu nedenle okuma başarısız olursa da Yeniden Konumlandırılan Kesim Sayısı artacaktır.
- C6 Offline Uncorrectable: Düzeltilemeyen ve durumu belirsiz olan sektör sayısı, sabit sürücüde bir sektör okunurken veya yazılırken birçok okunamayan hatayı gösteren bir S.M.A.R.T parametresidir. Sabit sürücüde çok fazla Düzeltilemez Sektör Sayımı varsa bu, sabit sürücünün arızalanacağı ve veri kaybına yol açacağı anlamına gelir.
- C7 Interface CRC Error Count: Okunamayan veri sayısını gösterir. Bu sürekli alınan bir okuma hatası olmayabilir. Verinin bulunduğu sektörün bozuk olduğunu göstermez, sadece hatalı okuma sayısını gösterir, ilgili veri bozuktur veya okunamamıştır.
- C8 Write Error Rate: Bu parametre, verileri bir sabit diske kaydederken ortaya çıkan toplam hata sayısını gösterir. Bu, disk yüzeyi veya okuma/yazma kafalarındaki sorunlardan kaynaklanabilir.
Bir disk ne zaman kullanılmamalı?
- Disk yavaşlamaya başlamışsa.
- Disk sıcaklığı çok artmışsa.
- Windows sık sık çökmeye başlamışsa (Mavi ekran hataları).
- Diskten değişik sesler gelmeye başlamışsa.
- Çok fazla Bad Sector oluşmuşsa diskin ömrünün tükenmek üzere olduğunu gösterir.
